Verbeter je communicatiekracht

In een eerdere blog hebben we gekeken hoe je van een meningsverschil een vruchtbare discussie maakt. In deze blog belichten we hoe je vanuit verschillende perspectieven naar een discussie kunt kijken en hoe dat bijdraagt aan je communicatiekracht.

Een meningsverschil kan negatief uitpakken, maar het kan ook leiden tot een positieve verandering die iedereen een stap voorwaarts brengt. Daarover schreven we al in een eerdere blog. Daarin vertelden we ook al dat een goede discussie drie partijen nodig heeft. Voorstanders en tegenstanders die zorgen voor de nodige wrijving, en een publiek dat kan beslissen wie het grootste gelijk heeft.

Naast drie partijen en een aantal basisvaardigheden – waarover in een andere blog meer –, is er nog een ander belangrijk aspect om mee te nemen in je discussie: je waarnemingspositie. Je kunt namelijk naar de wereld – en dus ook naar discussiepunten – kijken vanuit drie invalshoeken, zo bleek uit onderzoek door Gregory Bateson, Amerikaans psycholoog. Mensen die gemakkelijk anderen overtuigen, kunnen al tijdens de discussie relatief vlotjes tussen deze drie posities schakelen. Elk perspectief heeft zijn kracht en leerdoelen.

Wanneer je een situatie vanuit de eerste positie benadert, ben je voornamelijk gefocust op je eigen beleving en belang: ‘Wat voel ik? Wat denk ik? Wat wil ik graag?’ Deze positie kun je goed gebruiken om je eigen mening over te brengen. Als je tijdens een betoog hebt gemerkt dat je weinig contact had met het publiek en je opponent, kan het zijn dat je te veel in deze positie verkeerde. Mensen die stevig in deze eerste positie staan, hebben vaak de volgende leerwens: ‘Hoe krijg ik anderen mee in mijn standpunt?

“Stel je voor dat je in een vergadering zit, en er wordt gediscussieerd over het gebruik van herbruikbare koffiekopjes op kantoor. In de vergadering ben je vooral bezig om te vertellen waarom jij het belangrijk vindt om dit te gaan doen (standpunt 1).”

De tweede perspectiefpositie draait om het denken vanuit de ander: ‘Wat zou de ander willen? Hoe kan ik helpen? Hoe voelt de ander zich?’ Deze positie kun je goed gebruiken om vragen te stellen, ruimte te geven aan anderen en om ervoor te zorgen dat je publiek zich inleeft in een ander perspectief. Als je deze positie te vaak gebruikt kan het zijn dat je (te) gemakkelijk meegaat in de argumenten van de ander. Als je je hierin herkent, is het misschien belangrijk voor jou om niet te veel van jezelf te verliezen in een discussie en goed je eigen standpunt voor ogen te houden.

“In de vergadering over de koffiekopjes werkt dat zo. Je stelt vooral veel vragen aan je collega’s over hun voorkeur en beweegredenen. Zo kom je erachter dat sommige collega’s het eens zijn met de overstap van plastic naar herbruikbare kopjes, maar anderen aarzelen omdat ze denken dat het meer afwas met zich meebrengt (standpunt 2).”

In de derde positie bekijk je de situatie van een afstand, ook wel de ‘helicopterview’ genoemd. Wat er ook gebeurt, het lijkt alsof het losstaat van jou. Deze positie stelt je in staat om niet alleen naar je eigen argumenten en gedrag te kijken, maar ook om tegenstrijdigheden of inconsistenties bij je gesprekspartner te herkennen en te benoemen. Dat helpt je om helderheid en transparantie in de discussie te brengen en kan de effectiviteit van je argumentatie vergroten.

“Als we dit toepassen op de discussie over het plastic zoomen we uit. Je brengt dan bijvoorbeeld in dat dit initiatief ook aansluit bij nieuwe wet- en regelgeving rondom het verminderen van plastic afval, waardoor het gebruik van herbruikbare koffiekopjes een strategische zet kan zijn voor de organisatie (standpunt 3). Dat rechtvaardigt ook dat collega’s meer zullen afwassen.”

Zoals al eerder gezegd, kunnen effectieve redenaars vrij eenvoudig alle drie de posities innemen. Ze staan goed in contact met zichzelf en kunnen makkelijk contact leggen met hun publiek. Ze kunnen ook terugblikken op de discussie terwijl ze spreken en het gesprek zo in een bredere context plaatsen. In latere blogs gaan we kijken hoe dat werkt en wat je nog meer kunt doen om een discussie een positieve uitkomst te geven.

Benieuwd hoe je meningsverschillen kunt omzetten in constructieve discussies? Met onze publicatie ‘Pittig discussiëren. In debat met or, bestuurder en achterban’ leer je de kunst van effectief debatteren en versterk je communicatievaardigheden. En dat is zeker niet alleen waardevol voor debatten met or, maar voor iedereen die stappen wil zetten richting succesvolle teamdiscussies, betere besluitvorming en een verbeterde teamdynamiek.

Vraag hier de publicatie aan

Bekijk ons complete trainingsaanbod