Zo help je vastgelopen teams weer vooruit
In eerdere artikelen spraken Jos Huijser, Human Capital Expert bij HRD Groep, en Lot van Brakel, trainer en teamcoach, al over het bouwen van samenhangende teams. Nu delen ze hun expertise over het weer op gang helpen van vastgelopen teams. Ze bespreken waarom teams vastlopen en hoe je met de juiste aanpak de samenwerking kunt herstellen.
Wanneer loopt een team vast?
‘Teams raken soms behoorlijk uit koers,’ zegt Jos. ‘Je ziet het gebeuren: de energie verdwijnt, mensen ontwijken elkaar, en de resultaten blijven achter. Het frustrerende is dat je weet dat er zoveel potentieel in zo’n team zit.’
‘Teams kunnen op drie verschillende niveaus vastlopen,’ legt Lot uit. ‘Het eerste niveau is het WAT. Teams kunnen vastlopen omdat ze geen overeenstemming krijgen over de inhoud: wat gaan we doen en wat willen we bereiken? Dit gaat over oplossingen op inhoudelijk niveau en besluitvorming. Vaak kunnen teams dit zelf oplossen, al is wat hulp van buitenaf soms wel prettig.’
‘Het tweede niveau gaat over het HOE,’ zegt Jos. ‘Dat is al een stuk lastiger. Hier draait het om de manier waarop je samenwerkt. Welke afspraken maak je met elkaar? Hoe ga je om met onderlinge verschillen? Op welke manier spreek je elkaar aan? En hoe ga je om met mensen die afwijken van de norm?’
‘Het meest ingewikkelde niveau is het WAAROM,’ sluit Lot aan. ‘Wat is eigenlijk ons bestaansrecht? Dit gaat over kernwaarden: wat delen we met elkaar en waar lopen we samen warm voor? Je kunt wel mooie waarden aan de muur hangen, maar als niemand zich ermee verbonden voelt, gaat het mis. Je moet wel iets gezamenlijks hebben waar je achter staat.’
De signalen van een vastgelopen team
‘Er zijn drie belangrijke redenen waarom een team kan vastlopen,’ legt Lot uit. ‘Ten eerste zijn er teams die hun koers en doelstellingen uit het oog verliezen, waardoor ze niet meer weten waarom ze doen wat ze doen. Daarnaast zie je teams waar conflicten spelen die niet worden opgelost. En als derde heb je teams waar geen veilige sfeer heerst, waardoor mensen niet meer durven bij te dragen of zich uit te spreken. Deze redenen hangen vaak met elkaar samen en kunnen elkaar versterken.’
Zo krijg je teams weer in beweging
‘Bij het HOE werken we veel met de samenwerkingscirkel: uitspreken, bespreken, afspreken en aanspreken,’ vervolgt Lot. ‘Het begint met het uitspreken van verwachtingen, dan bespreek je samen hoe je dit gaat realiseren, vervolgens maak je daar concrete afspraken over. Pas daarna komt het aanspreken – dat klinkt misschien streng, maar is juist constructief omdat iedereen nu weet waar ze aan toe zijn. Zo wordt feedback geven een natuurlijk onderdeel van de samenwerking.’
‘Een belangrijk onderdeel is het werken aan psychologische en sociale veiligheid,’ vult Jos aan. ‘Vaak zie je dat in een team sommige mensen een veel grotere stem hebben dan anderen. Voor mensen die wat terughoudender of introvert zijn, wordt het dan lastig om hun punt te maken. Daar doen we specifieke interventies op.’
‘We helpen teams ook met het verdelen van taken,’ zegt Lot. ‘We kijken samen: wat ligt er allemaal? Hoe gaan we dat oppakken? En misschien nog belangrijker: waar zeggen we nee tegen? Bij teams met een hoge werkdruk koppelen we dit aan hun waardes of opgaven: als dit onze waardes of opgaven zijn, zeggen we dan wel tegen de juiste dingen ja?’
‘Als teams worstelen met hun WAAROM, organiseren we creatieve teamsessies,’ vertelt Jos. ‘Zo begeleidde ik onlangs een sessie over werkgeluk. Wat maakt jouw werk zinvol? Wat geeft jou voldoening? Als je je werk een cijfer moet geven voor zingeving, wat wordt het dan? En wat heb je nodig om dat cijfer met één punt te verhogen?’
‘Het is bijzonder om te zien hoe zo’n simpele vraag tot zulke diepe gesprekken kan leiden,’ zegt Lot. ‘Mensen reflecteren dan echt op hun eigen rol en drijfveren binnen de werkcontext. Door deze verdiepende gesprekken met collega’s ontstaat er nieuwe energie en verbinding – je ziet mensen letterlijk op vleugels naar buiten gaan.’
Meer weten?
Om je te helpen ook het maximale uit je team – tijdelijk, vast, virtueel of fysiek – te halen, hebben we een boekje uitgebracht. De publicatie ‘Bouwen aan én op effectieve teams’ geeft inzichten en praktische handvatten. Met de adviezen uit dit boekje kun je nog meer bereiken!
Onze trainingsgids
Heb je onze trainingsgids al gezien? Hij staat vol met ons aanbod van trainingen, e-learnings en e-coachings, die ook heel waardevol zijn voor de interne begeleider of (beginnende) leidinggevende.
Geïnteresseerd in Leidinggeven, Samenwerken en Teams? Kijk dan hier:
