Op naar topprestaties: de dynamiek van de performingfase
In onze reis door de vijf fases van teamontwikkeling hebben we de forming-, storming- en normingfase al eerder uitgelicht. Elk van deze fasen heeft zijn eigen uitdagingen en mijlpalen. In deze blog focussen we op de performingfase, een fase waarin teams hun ware potentieel realiseren. Ook kijken we kort naar de slotfase van het teamontwikkelingsproces: de adjourningfase, die de cyclus van teamontwikkeling afsluit en teams voorbereidt op een nieuw begin.
Presteren op niveau
Hoewel het misschien lijkt alsof een team pas begint te presteren in de performingfase, is de realiteit anders. Teams zijn allang aan het werk, ook ver voordat ze deze fase bereiken. Wat de performingfase onderscheidt, is de focus op collectieve prestaties meer dan op de individuele inspanningen. Teamleden omarmen hun rol als teamspelers volledig, bewust van hun onderlinge afhankelijkheid om op hoog niveau te kunnen functioneren.
Autonomie en minimale begeleiding
Een kenmerk van de performingfase is dat een team zo effectief functioneert dat het nauwelijks begeleiding nodig heeft. Dit is het stadium waarin de groep zelfstandig en autonoom opereert. Teamleden zijn niet alleen bezig met het bereiken van doelen, maar vaak overtreffen ze deze zelfs. Elkaar ondersteunen, uitdagen én constructieve feedback geven is aan de orde van de dag, wat bijdraagt aan een continue verbetering en ontwikkeling van het team.
Niet alleen succes: het belang van onderhoud
Hoewel deze fase ideaal lijkt, met een constante flow en synergie, is het niet alleen maar hosanna. Zelfs een team in de performingfase heeft onderhoud nodig. Op taak- en procedureniveau zijn teams zelfvoorzienend, maar op procesniveau is er nog steeds behoefte aan ondersteuning. Als leidinggevende van het team is het belangrijk signalen op te vangen en met regelmaat gesprekken voeren, zowel individueel als in teamverband, om de samenwerking te versterken en te verdiepen.
In de praktijk: een middelbare school
De wiskundesectie van de middelbare school uit eerdere blogs koos ervoor om ‘de hei’ op te gaan voor een teambuildingsessie. Deze dag resulteerde in heldere afspraken over welke zaken gezamenlijk opgepakt gaan worden en wat je als docent zelf mag beslissen. Na deze bijeenkomst lopen zaken op rolletjes. Men accepteert elkaars verschillen en zoekt elkaar op waar nodig. Hoewel de samenwerking vloeiend verloopt, ontstaat er een nieuwe uitdaging. De collega’s blijven steeds vaker langer op school en vragen zich af of de balans tussen gegeven inzet en ontvangen erkenning wel juist is.
In de praktijk: een projectontwikkelbureau
Het projectteam is opgeschud uit de apathie door een naderende deadline. Een van de teamleden gooit de knuppel in het hoenderhok en men besluit alles op alles te zetten om het project tot een goed einde te brengen. In sneltreinvaart worden rollen en taken verdeeld en de eerdere discussiepunten worden zonder problemen opgelost. ‘Zo kan het dus ook’, verzucht de projectleider. Nu het project het eind nadert valt op dat een aantal teamleden al over de deadline heen aan het kijken is naar een vervolgopdracht. Een ander gedeelte is juist gericht op dat het hier nu zo lekker samenwerken is en hoe ze dat straks zullen missen. De projectleider moet op momenten de groep bijna tot de orde roepen om de de focus te behouden.
De cyclus van opnieuw beginnen
In onze serie over teamontwikkelingsfasen hebben we de belangrijkste stadia waar teams doorheen gaan verkend. Terwijl de performingfase vaak als de piek wordt gezien, is het belangrijk om ook de volgende en laatste fase te benoemen: de adjourning- ofwel transformingfase. Projecten eindigen, teams wijzigen van samenstelling, en organisaties evolueren of houden op te bestaan. Deze fase brengt vaak een intensivering van relaties binnen het team met zich mee, omdat teamleden reflecteren op de gezamenlijk doorlopen paden en volbrachte prestaties. Het is een tijd van transformatie die het team voorbereidt op een nieuw begin, vaak met een nieuwe of gewijzigde samenstelling. Deze fase sluit de cyclus van teamontwikkeling af en brengt ons terug bij de formingfase, waar alles weer opnieuw begint.
Bouwen aan én op effectieve teams
Het begrijpen van teamdynamiek stelt leidinggevenden in staat om teams effectief te begeleiden en ondersteunen door elke fase. Het resultaat? Teams die uitblinken in wat ze doen, en bovendien een bron van inspiratie en motivatie zijn voor de hele organisatie. Om je te helpen ook het maximale uit je team – tijdelijk, vast, virtueel of fysiek – te halen, hebben we een boekje uitgebracht. De publicatie ‘Bouwen aan én op effectieve teams’ geeft inzichten en praktische handvatten. Met de adviezen uit dit boekje kun je nog meer bereiken!
Wil je eens sparren over de fase waarin je eigen team zit of heb je hulp nodig? Plan gerust een kop koffie in.
Onze trainingsgids
Heb je onze trainingsgids al gezien? Hij staat vol met ons aanbod van trainingen, e-learnings en e-coachings, die ook heel waardevol zijn voor de interne begeleider of (beginnende) leidinggevende.