Samen sterker

In een eerdere blog hebben we belicht welke leiderschapskwaliteiten een teammanager nodig heeft om de ontwikkeling van teamleden te faciliteren. Toch is het bijeenbrengen van een aantal individuen die ergens in uitblinken nog geen garantie voor een effectief team. Teamleden moeten vertrouwd raken met elkaar, ze moeten zich aanpassen aan elkaars werkstijlen en een gemeenschappelijke werkwijze ontdekken om efficiënt samen te werken. Dat is een hele reis naar eenheid en gedurende die reis doorlopen teams verschillende fases. In deze blog belichten we kort welke fases dat zijn. In volgende blogs zullen we inzoomen op elke fase en geven we concrete voorbeelden en praktische handvatten.

Er bestaan verschillende modellen en theorieën die zich richten op teamontwikkeling en de dynamiek binnen teams. Het model van Bruce Tuckman is echter een van de meest bekende en breed toegepaste theorieën over teamontwikkeling. Hoewel zijn model dateert uit 1965, is deze tot op de dag van vandaag relevant. Volgens Tuckman doorloopt elk team vijf cruciale fases in hun ontwikkelingsproces – forming, storming, norming, performing (en later toegevoegd adjourning) – voordat ze kunnen functioneren als een cohesief en effectief team.

In de formingfase is alles nieuw. Dat leidt tot een mix van enthousiasme en onzekerheid. Het is een tijd van kennismaking en voorzichtig optimisme, maar ook van onderliggende spanning, omdat rollen, doelen en verwachtingen nog niet duidelijk zijn. Deze fase kenmerkt zich door beleefde omgangsvormen en het aftasten van de groepsdynamiek: wie maakt deel uit van de ‘kern’ van de groep, wat zijn de collectieve doelen, en hoe kunnen individuele kwaliteiten bijdragen aan het team?

Na de initiële kennismaking volgt de stormingfase, waarin de werkelijke verhoudingen binnen het team vorm krijgen. Deze periode test de kracht van de onderlinge relaties en het vermogen van het team om samen te werken. Teamleden strijden om invloed en macht, zoeken naar hun rol binnen het team, en confronteren elkaar met verschillende opvattingen over doelen en werkwijzen. Deze fase legt de basis voor hoe het team conflicten oplost en hoe de macht wordt verdeeld.

Na de turbulentie van de stormingfase, komen teams in de normingfase. Het is tijd om nieuwe regels, normen en waarden te definiëren. Teamleden nemen duidelijke posities in en werken samen om structuren en afspraken te bepalen die de basis leggen voor effectieve samenwerking. Deze fase is cruciaal voor het opbouwen van onderling vertrouwen en het ontwikkelen van diepere onderlinge betrokkenheid en begrip voor elkaar, de basis voor groepscohesie en teamgeest. Teamleden zijn meer open en bereid om feedback te geven en te ontvangen, wat bijdraagt aan een positieve teamdynamiek. Het risico bestaat dat het team te lang in deze fase blijft hangen. Als de regels steeds veranderen of er steeds afspraken bijkomen, blijven er discussies bestaan of ontstaat er een minder kritische houding en verdwijnt de creativiteit. Een ander gevaar is dat iedereen – na de zware stormingfase – te snel overal overeenstemming over wil hebben.

In de performingfase verschuift de focus van individuele prestaties naar collectieve successen. In dit stadium functioneert de groep optimaal. Teamleden ondersteunen elkaar, zijn volledig op elkaar ingespeeld en geven elkaar feedback. Ze zijn in staat om gezamenlijk doelen te bereiken en te overtreffen.

Projecten stoppen, teams veranderen van samenstelling en organisaties houden op te bestaan. Deze adjourningfase brengt vaak een intensivering van relaties binnen het team met zich mee, omdat teamleden reflecteren op de gezamenlijk doorlopen paden en volbrachte prestaties. Deze fase wordt ook wel de transformingfase genoemd. Haal ’trans’ weg en je komt weer terug bij de eerste fase van de groepsontwikkeling. Het team bereidt zich voor op een nieuw begin, met nieuwe of gewijzigde samenstellingen.

Deze fases in teamontwikkeling zijn kenmerkend voor het bouwen van sterke en succesvolle teams. Het begrijpen van deze dynamiek stelt leidinggevenden in staat om hun teams effectief te begeleiden en ondersteunen door elke fase. Het resultaat? Teams die uitblinken in wat ze doen, en bovendien een bron van inspiratie en motivatie zijn voor de hele organisatie. Om je te helpen ook het maximale uit je team – tijdelijk, vast, virtueel of fysiek – te halen, hebben we een boekje uitgebracht. De publicatie ‘Bouwen aan én op effectieve teams’ geeft inzichten en praktische handvatten. Met de adviezen uit dit boekje kun je nog meer bereiken!

Vraag hier de publicatie aan

Heb je onze trainingsgids al gezien? Hij staat vol met ons aanbod van trainingen, e-learnings en e-coachings, die ook heel waardevol zijn voor de interne begeleider of (beginnende) leidinggevende.

Bekijk ons complete trainingsaanbod

We believe in Human Capital Growth